OPTICUS ATROFIE
NEURITIS OPTICA

Opticus atrofie = degeneratie van de oogzenuw

Beeld:

Opticus atrofie is een verzamelnaam voor ziekten die het volgende met elkaar gemeen hebben:

• verlies van zenuwvezels
• daling van de gezichtsscherpte
• gezichtsvelduitval
• bleekheid van de papil (blinde vlek), welke normaal roze is

Opticus atrofie is een secundair verschijnsel en kan op verschillende oorzaken berusten, bijvoorbeeld:

• vaatafsluitingen
• tumoren in de hersenen of in de oogzenuw
• ontstekingen als bijvoorbeeld neuritis
• intoxicatie (alcohol, tabak, geneesmiddelen)
• langdurig slechte voeding
• neurologische ziekten (M.S.)
• infectieziekten (TBC, roodvonk, etc.)
• diabetes
• traumata
• aangeboren (coloboom)
• erfelijk (ziekte van Behr en ziekte van Leber)

De oorzaak kan het verloop bepalen.

Symptomen:

De gezichtsvelduitval wordt bepaald door de plaats van de aandoening. Als de zenuwvezels die in het midden van de oogzenuw lopen (de zenuwvezels die de verbinding van de macula naar de hersenen vormen) zijn aangedaan, is er sprake van centrale uitval.

Als de vezels die aan de buitenkant van de oogzenuw lopen, zijn aangedaan, treedt perifere uitval op, omdat deze vezels de verbinding vormen tussen de periferie van het netvlies en de hersenen. Er is dan sprake van perifere uitval.

Consequenties voor het dagelijks leven:

Deze zijn afhankelijk van de plaats van de uitval.

Bij centrale uitval ontstaan problemen met detailzien: met name lezen is moeilijk.

Bij perifere uitval (kokervisus) ontstaan problemen bij de oriëntatie.

Behandeling:

Een eenmaal aanwezige opticus atrofie is niet te verbeteren. Wel treedt soms een spontaan (gedeeltelijk) herstel op . Bij een zich ontwikkelende opticus atrofie moet worden gezocht naar de oorzaak, zodat gerichte behandeling mogelijk wordt.

Richtlijnen:

• bij centrale uitval: gebruik van vergroting en excentrische fixatie
• bij perifere uitval: systematisch kijken, scannen, afstand vergroten om meer overzicht te krijgen
• optimale verlichting toepassen
• contrastrijk materiaal gebruiken
• gebruik van andere zintuigen ter ontlasting van de visus